Bodrum yerel gündemini epeyce meþgul eden RES (Rüzgar Enerjisi Santrali) projesini hakkýyla ve hakkaniyetle savunana veya eleþtirene henüz rastlamadým.

Geçen hafta Bodrum Ticaret Odasý’nýn aylýk olaðan meclis toplantýsýna RES’e karþý gelen ekibin avukatý konuþmacý olarak misafir edildi.

RES’in getireceði zararlarý baþtan aþaðý sýraladý. Gerçekten bu iddialar doðru mu, yoksa klasik “istemezük” refleksiyle mi hareket ediliyor, doðrusu kafam karýþtý.

Hatta ben dahil, RES’e sýcak bakan meclis üyeleri, bu sunumdan sonra, þayet böyleyse biz de karþýyýz demeye baþladý.

Burada RES yatýrýmýný RANT algýsýyla reddederken, sakýn baþka gizli bir rantýn kurbaný olmayalým. Baþka bir deyiþle, yoksa RES o bölgede yapýlaþma amaçlý (villa, konut, malikane, çiftlik evi v.b.) arazi toplayan baþka yatýrýmcýlarýn tekerine çomak mý soktu? Burada çetin bir rant kavgasý olduðu kesin gibi görülüyor. Zaman içinde ortaya çýkacak. Çünkü bu coðrafyada en masumane çevreci eylemlerin bile kaç pula pazarlandýðýný yaþadýk ve gördük.  O nedenle þüphe duymakta haklý olduðum gibi iyice ikna olmadan, iki taraflý araþtýrmadan tavýr almam da doðru olmaz.

Öncelikle BODTO’daki toplantýda RES’e karþý çýkan ekibin tezlerini özetleyelim. 

Yalýkavak, Geriþ bölgesinde planlanan 13 adet türbin için bin dönüm alan kullanýlacakken niçin 10 bin dönümlük arazi kamulaþtýrýlýyor?

Yatýrýmcý firmanýn 2014 tarihli “Proje Tanýtým Dosyasý’nýn 6. sayfasýnda þöyle bir ifade var; “ Rüzgar türbinleri ekonomik ömürleri sonunda söküldüðünde rüzgar santral sahasýnýn farklý amaçlar için kullanýlabilmesi”

Bu ifadenin yasal dayanaðý nedir, amaç ve kapsamý nedir?

12 yýl sonra burasý (10 milyon m2 ) imara mý açýlacaktýr?

Firma bu hakký, kamu ile yaptýðý hangi sözleþmenin hangi maddesine göre elde etmiþ oluyor?

“Baþka amaç” tan firmanýn kastý nedir?

Daha büyük turizm yatýrýmlarýna RES alet mi edilecek?

“Acele kamulaþtýrma”” kararý, adý üstünde acil durumlarda ve kamu menfaati söz konusu olduðunda alýnmasý gerekirken niçin bu proje “acele kamulaþtýrma” kapsamýna alýnmýþtýr? Burada yangýndan mal kaçýrma veya bir oldu-bitti ile mi karþý karþýyayýz?

Danýþtay 6. Dairesi yürütmeyi durdurmasýna raðmen þirket yol, hafriyat ve imalat çalýþmalarýna niçin ve nasýl baþlamýþtýr?

Türkiye’nin rüzgar haritasýna göre ülkemizin en batýsýndan en doðusuna kadar coðrafyamýz enerji üretmeye müsait rüzgar almasýna raðmen, RES için niçin illa ki Bodrum’da ýsrar ediliyor? 

Açýlacak yollar ve türbin montajlarý ile coðrafi dokunun ve doðal silüetin bozulmasýna niçin göz yumuluyor?

AB ülkelerinde tirbünlerin yaþam alanlarýna uzaklýðý 3 km þartý koþulmasýna raðmen Geriþ’te 13 türbinin yerleþim alanlarýna ortalama uzaklýðý 450 m’dir.

RES’ler þayet saðlýða zararlý deðilse (gürültü, radyasyon v.s.) AB ülkelerinde bu þart niye konmuþ?

ÇED raporlarýndaki taahhütlere göre kamulaþtýrma bitmeden önce arazilerde herhangi bir iþlem veya imalat yapýlmamasý gerekirken, hele Bodrum Belediyesi’nden çalýþma ruhsatý bile almamýþken çalýþmalar nasýl baþlatýlabiliyor? Hukuk devletinde isek yargý nerede?

Bodrum Geriþ mevkiinde, Rüzgar Elektrik Üretim Ltd. Þti. tarafýndan yapýlmasý planlanan 15 km uzunluðundaki alaný kapsayan 13 adet rüzgar türbini yerleþtirilecek yer doðal ve arkeolojik sit alanýdýr.

Burada kaya mezarlarý, surlar, antik çiftlik evleri gibi Roma çaðý ve öncesine ait birçok arkeolojik kalýntýlar mevcuttur.

Burada planlanan RES yatýrýmý bazýlarý endemik olmak üzere bölgedeki flora ve fauna varlýðýný tahrip edecektir.

Türbinlerden elde edilmesi planlanan rüzgar enerjisi iki tatil köyüne yetecek miktarda küçük bir üretimdir. Bu yatýrým için rantabl deðildir. O nedenle RES altýnda baþka gizli rant hesaplarý var mýdýr?

RES’lerden dolayý çýkacak radyasyon ve gürültü salýnýmý bitki örtüsü ve hayvanlara zarar vereceði gibi insan saðlýðý için de tehdit oluþturacaktýr. 

RES’ler Turizm beldesi olan Bodrum’un coðrafi dokusu ve doðal silüetini bozacaktýr.

Ýþte RES’e karþý çýkan Av. Remzi Kazmaz’ýn baþkanlýðýný yaptýðý grubun tezleri kýsaca bunlardan ibaret.

Yatýrýmcý firmanýn bu eleþtirilere verdiði cevaplarý da  görmeden iþin içinden çýkmak mümkün deðil. Aksi takdirde yargýsýz infaz olur. Veya bir ranta karþý çýkarken baþka bir gizli ranta kapý aralamýþ oluruz. 

Þayet tüketiyorsak ve vazgeçemiyorsak devlet tüm enerji alternatiflerini deðerlendirecektir. Özellikle yenilenebilir enerji kaynaklarý RES’ler ve GES’ler geleceðin en az zararlý ve en az maliyetli enerji kaynaklarý iken bunlarý deðerlendirmemek ve karþý gelmek doðru olmaz.

Hele cari açýðýmýzýn büyük çoðunluðunu enerji ithalatý oluþturmuþken alternatif temiz enerji kaynaklarý mutlaka deðerlendirilecektir. Ancak bunun Bodrum’dan ve Çeþme’den baþlamasýnýn teknik sebepleri varsa açýklanmalýdýr.

Devletten ve yatýrýmcýlardan, daha fazla bilgi kirliliði yaþanmadan RES konusunda kamuoyunu net olarak aydýnlatmalarý beklenmektedir.  

Ayrýca belirteyim ki, GREENPEACE’de olduðu gibi yerel, ulusal ve uluslararasý masumane baþlayan birçok çevreci eylemlerin arkasýndan baþka rant hesaplarý çýkmýþtýr. Umarým reddiyeciler de böyle bir hesap içinde deðildir.

Þayet bir algý ve çýkar operasyonu varsa onun da deþifre edilmesi gerekir. 

Bu yazýda sadece RES’e karþý çýkanlarýn iddialarýný yorumsuz olarak maddeler halinde sundum. Bakalým yatýrýmcý firmanýn bu iddialara cevabý ne olacak?

Biz de ona göre tavrýmýzý belirleyeceðiz. Burada BODTO’ya düþen görev, ayný þekilde gelecek meclis toplantýsýna yatýrýmcý firmayý da davet edip; ona göre tavýr belirlemektir. Bodrum’un geleceði için doðru tavýr almak ve doðru karar vermek zorundayýz.

Hoþçakalýn.