Aksona, Deniz ve Süngerciliğimizi Anlattı
Bodrum’da Aksona Mehmet olarak tanınan Mehmet Baş, “Geçmişten bugüne denizciliğimiz ve süngerciliğimiz” başlıklı bir sunum yaptı.
Bodrum Deniz Müzesi’nde gerçekleştirilen Denizcilik Buluşmaları’nın bu haftaki konuğu, ilçede denizcilik kültürü diyince akla gelen ilk isimlerden olan Son Süngerci Aksona Mehmet idi. Aksona Mehmet, Bodrum’da geçmişten bugüne denizciliği ve süngerciliği anlattı.
Etkinlikte basın mensuplarına da açıklama yapan Mehmet Baş, Bodrum denizcilik tarihinde süngerciliğin çok önemli bir yeri olduğuna işaret ederek şöyle dedi:
“Eğer sünger avcılığı olmasaydı ne tekne yapımı böyle gelişirdi, ne bu müzeler olurdu, ne de Bodrum’un bir deniz kültürü olurdu. Çünkü biz bozkırlıyız, denizci toplum olamadık. Halen, 21. Yüzyılda olamadık. Olamadığımız için de sürünüyoruz. Eğer denizci toplum olabilseydik benim bu güzel ülkem gezegenin çok saygın bir ülkesi olurdu.”
Eskiden Bodrum’da iş olmadığı için gençlerin süngere gittiğini anlatan Mehmet Baş, “Bodrum’un 2 ekonomik lokomotifi vardı; ihracat malı olan ve çok para getiren sünger, ikincisi de mandalina. Daracık yollarda koca koca TIR’lar gelirdi, Bodrum mandalinasını Dünya’nın her tarafına götürürlerdi. Ne oldu? İnsanlar Bodrum, Bodrum diye buraya bir hücum ettiler, rant ön plana çıktı. Mandalinaları kestiler ve mandalina bahçelerini beton yığınına çevirdiler. Süngerciliği de masa başında oturan biri ‘Ben yaptım oldu’ diyerek yasakladı. Süngeri yasakladılar ve bu kültürü kopardılar. Yüzlerce yıldır usta-çırak öğretisi ile süregelen bu muhteşem deniz kültürünü 21. Yüzyılda bir yasa koyarak hafızalarımızdan silme becerisini gösteren şanlı bürokrasimizi saygı ve sevgiyle selamlıyorum. Çok büyük bir hataydı” diye konuştu.
SÜNGER GİBİ İNSAN VÜCUDUNU SAĞLIKLI TEMİZLEYEN BİR ŞEY YOK
Eskiden 10 metreden 80 metreye kadar derinlikte sünger çıkardıklarından bahseden Mehmet Baş, “Ekipmanlarımız da pahalıydı ve zor bulunurdu. Hepsi ithaldi, dışarıdan gelirdi. Tabi, süngercilik önce serbest dalışla başlamış. Antik çağlardan bugüne kadar da yapılagelen bir şey. Bunu insanoğlu kullanıyor. Yeryüzünde sünger gibi insan vücudunu sağlıklı temizleyen bir şey yok. Mesela araştırmalardan bakıyoruz, Hipokrates’ten Homeros’un İlyada Destanı’na kadar her tarafta süngerlerden bahsederler. Bu topraklarda süngerciliğin tarihi bu kadar eski. Asılardır, kesintisiz olarak usta-çırak öğretisi ile süregelmiş” şeklinde konuştu.
ABD’YE SÜNGER KÜLTÜRÜ ON İKİ ADALAR’DAN GİTTİ
Günümüzde Küba ve ABD’nin Florida eyaletinin olduğu bölgeler ile Doğu Akdeniz’de sünger çıkarıldığını ifade eden Aksona Mehmet, “Albenisi güzel, kalitesi düşük. Tüm Dünyaya şu an oranın süngeri hakim. Bir de Doğu Akdeniz’de çıkar. Çıkardıkları süngeri de devamlı ihraç ederler. Fakat süngerciliğin başkenti Yunanistan’ın Kalimnos Adası’dır. Florida’da süngerciliği geliştiren 1900’lü yılları başında On İki Adalar’dan gitmiş Yunanlılardır. Bir de Tunus’ta var. 6 ve 10 ton arası üretimleri var” dedi.
