Emlak ve İnşaat Sektörü Sıkıntıda

2020 yılında tüm Dünya’yı etkisi altına alan koronavirüs pandemisi sonrası büyük kentlerden çok sayıda göç alan Bodrum’da hem yapılaşma hızı, hem de konut fiyatları büyük artış göstredi. Gelen talebe bağlı olarak Bodrum’un dört bir yanında çok sayıda konut inşa edildi. İlçede hızla artan konut fiyatları, Avrupa başkentlerindeki rakamları bile aşma noktasına ulaştı.

Son iki yıldır hayatın tüm alanlarında etkisini gösteren ekonomik kriz ve yüksek enflasyon sonrasında bankaların faiz oranları da artınca, ülke genelinde olduğu gibi Bodrum’da da emlak sektöründeki hareketlilik yavaşladı. İlçedeki konut satışları, geçen yılın ilk çeyreğine göre yüzde 16 azaldı. Türkiye genelinde bu azalma yüzde 1.3 olarak gerçekleşti. 

Konut satışlarındaki bu azalma, inşaat sektörünü de olumsuz etkiliyor. Yarımada’da yapılan binlerce konut alıcı beklerken, inşaat firmaları da 2021–2023 dönemindeki üretim hızını yavaşlattı. İlçede faaliyet gösteren bazı inşaat firmalarının ellerindeki stokları paraya çeviremeyince son zamanlarda finansman sorunu yaşadıkları kaydedildi. 

KREDİ İLE EV SAHİBİ OLMAK İSTEYENLER ETKİLENİYOR

Bodrum Ticaret Odası’nda Başkan Yardımcılığı ve İnşaat Sektörü Meslek Komitesi üyeliği yapan İbak İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Akkaya, inşaat ve gayrimenkul sektörünün durumu ile ilgili Kent Haber'in sorularını yanıtladı. Bodrum'da özellikle banka kredisi kullanarak ev sahibi olmak isteyen kesimde bir azalışın olduğunu ifade eden Akkaya, şunları dile getirdi;

“İnşaat sektörünün son bir yıl içerisinde bir duraksamaya girdiğini söyleyebiliriz. Bodrum da Türkiye’deki ekonominin bir parçası olarak bu durgunluktan etkileniyor. Buna bağlı olarak inşaat sektörünün evvelki motivasyonunun olmadığını görüyoruz. 2021–2023 dönemindeki çok hızlı satın alma ve yeni yapı yapma iştahının azaldığını görüyoruz. Ancak Tapu Müdürlüğü ve ilçedeki emlakçılardan soruşturma yaparsanız gayrimenkul sektörünün çok etkilenmediğini görürsünüz. Bu gerileme belki yüzde 10 civarındadır. Etkilenen satın alıcılar, banka kredisi kullanan satın alıcılar. Son 3 ayda konut kredilerinde yüzde 48 ile 55 arasında azalma var. Bu oran belki de Bodrum’da yüzde 80 civarında. Bizdeki konut alıcıların talep ettikleri krediler İstanbul’daki orta hallinin aldığı konutlar gibi değil, fiyatlar çok yüksek. Bankaların da bu tür konutları kredilendirme arzusu zaten yok. En yüksek krediler 2,5– 3 milyon civarında oluyor. Bundan faydalanıp konut alanların sayısı Bodrum’da yüzde 80 azaldı ama total içinde bunların sayısı az olduğu için Bodrum’daki gayrimenkul satışlarındaki azalması yüzde 10 mertebesinde görebiliriz.”

“İNŞAAT SEKTÖRÜNDE BİR FİNANSMAN SORUNU VAR”

Konut satışındaki azalmanın inşaat sektöründeki motivasyonun azalma oranını vermeyeceğini söyleyen İbrahim Akkaya, “İnşaat sektöründe bir finansman sorunu var. Biz inşaat sektörü olarak faaliyetlerimizin tamamını sattıklarımızla finanse etmiyoruz. Çok önemli bir bölümünü bankalardan kredi çekerek finanse ediyoruz. Son zamanlarda bankalar inşaat firmalarına kredi sağlamada çok istekli değiller. Bu gerçekten hareketle, Bodrum’daki inşaat sektöründe bir yavaşlama olduğunu ifade edebiliriz. Son 10 ay içerisindeki gelişmelerin önümüzdeki aylara yansımaları daha olumsuz olma ihtimali vardır. Özellikle A+ konut değil de onun altında olan orta hallinin alamayacağı ama işinsanının ya da beyaz yakalıların alacağı konut grubuna taleplerin azalacağını düşünüyorum. Olumlu bir gelişme olarak Avrupalı konut alıcılarının son zamanlarda tekrar Bodrum’a yöneldiklerini görüyoruz. Bu da sektöre bir hareketlilik getirebilir.” dedi. 

İnşaat firmalarının ekonomik anlamda zor günler yaşayıp iflas etme aşamasına geldiği söylentileri ile ilgili de konuşan BODTO Başkan Yardımcısı Akkaya, sözlerini şöyle noktaladı;

“Böyle ekonomik yavaşlamalarda bir sürü şehir hikayeleri anlatılır. Benim şahit olduğum bir şey yok ama ekonomi zayıfladığında, krediye paraya ulaşmak zorlaştığında firmaların zora düştükleri hikayelerini sık sık duyacağız. Satış olmayınca, bankadan da paraya ulaşamayınca çekler döner, ödeme taahhütleri yerine getirilemez. Bizim sektörümüz neredeyse kapalı bir sektör. Herkesin birbirinden alış veriş yaptığı, derinlikli olmayan bir sektör. Umarım bu duruma gelmeyiz ama muhtemel sonuçları böyle olabiliyor.”

Tüm Girişimci Emlak Müşavirleri Derneği Bodrum Şube Başkanı Sevil Ece Gümüş Kapar ise Bodrum’da emlak piyasasındaki son durumu değerlendirdi. İlçede konut fiyatları hakkında bilgi veren Kapar, “Bodrum'da şu an en ucuz evler, Mumcular bölgesinde satılmaktadır. Orada fiyatlar 1+1 daireler için 2 milyon TL'den başlamakta. Bu da yaklaşık olarak 70 bin avroya denk geliyor. Bodrum'daki en pahalı ev ise Bodrum'un en iyi sitelerinden birinde, özel sahili olan bir sitede. Orada en yüksek fiyatlı evler ise 35 milyon avro civarındadır." dedi.

BODRUM’DA KONUT SATIŞLARI YÜZDE 16 DÜŞTÜ

Türkiye’de gayrimenkul satışlarında yüzde 1.3 düşüşün yaşandığını, Bodrum’da ise bu oranı yüzde 16’ya ulaştığını söyleyen Sevil Ece Gümüş Kapar, şöyle konuştu;

“Geçen yıldan bu yana Bodrum'da ilk çeyrekte konut satışları yüzde 16 düştü. Bu sene 1726 gayrimenkul satışı gerçekleşti, bunların 960'ı konut ve geri kalanları konut dışı gayrimenkul satışıdır. Türkiye genelinde yine yılın ilk çeyreğinde gayrimenkul satışları yüzde 1.3 oranında düştü. Biz Bodrum'da barınma ihtiyacından çok yazlık gayrimenkul sattığımız için ikinci ihtiyaçtan kaynaklanıyor. İkinci ihtiyaç evi olduğu için son plana atılabilen bir ev, burada fiyatlar şu anda ulaşılamaz yerlere geldi. Konut kredisi almak çok zor, mevduat faiz oranları çok yüksek ve alıcılarımız yurt dışına yatırım yapmaya başladılar.”

ALTIN VİZE, AVRUPA’YA YÖNELTİYOR

Alıcıların yurtdışına yatırım yapmasında altın vizenin çok etkili olduğunu söyleyen TÜGEM Bodrum Şube Başkanı Sevil Ece Gümüş Kapar, sözlerini şöyle sürdürdü;

“Altın vizeyle Avrupa'da oturum hakkı sağlanıyor. Günümüzde Bodrum'a yatırım yapacak olan yatırımcıların bir kısmı bu altın vizelerini ayarlamak için gayrimenkul almaya başladılar. Altın vize almak için 250 bin avrodan başlayan fiyatlar var. Örneğin, Yunanistan Bodrum'a en yakın olan ilk ülkedir ve Atina'dan 250 bin avroya bir gayrimenkul aldığınızda altın vize sahibi oluyorsunuz. Bu size Avrupa serbest dolaşım hakkı tanıyor, oturum izni veriyor, eğitim alma hakkı veriyor, sağlık sektöründen faydalanabiliyorsunuz. Orada bir iş yapmak için farklı prosedürlere ihtiyacınız var ama yaşamak için altın vize yeterlidir. Ayrıca İspanya 500 bin avroya altın vize veriyor.”

Bodrum’daki konut fiyatlarının Avrupa başkentlerinin üzerine çıktığını anlatan Kapar, “Bodrum'daki ev fiyatları, Avrupa'daki başkentlerinin şu anda neredeyse üç katı diyebilirim. Örneğin, Barselona'da en iyi caddelerinde 2+1 daire almak istediğinizde bugün 350 bin Euro ile 400 bin Euro civarında gayrimenkul bulabilirsiniz. Bodrum'un en iyi merkezlerinde 2+1 daire fiyatları bugün minimum 700 bin Euro civarındadır. Bu da yurt dışına olan yatırımı arttırıyor.” ifadelerini kullandı.

“GAYRİMENKUL HER ZAMAN EN GÜVENLİ YATIRIM ARACI OLMUŞTUR”

Tüm bu güncel olumsuzluklara rağmen Bodrum’da gayrimenkul yatırımının her zaman en güvenli yatırım aracı olduğunu ifade eden Sevil Ece Gümüş Kapar, sözlerini şöyle tamamladı;

“Şu anda biz emlak piyasası olarak uykudayız ve bunun uzun süreli olacağını inanmıyorum. Bodrum, Türkiye'nin coğrafi ve fiziki açıdan en gözde ilçesi olduğu için Bodrum'da gayrimenkul her zaman en güvenli yatırım aracı olmuştur ve her zaman kazandırır. Mevduat faiz oranlarının uzunca süre bu şekilde devam edeceğine matematiksel olarak da düşünmüyorum. Dolayısıyla, mevduat faiz oranları ve konut kredisi faiz oranları düştüğünde gayrimenkul alımı tekrar hızlanacaktır." dedi.

Muhabir; Hamdi Yörür