Yazılmamış Mavi Sürgün Yayınlandı
Bodrumlu tarihçi/araştırmacı-yazar Cezmi Çoban, 1925-1934 yılları arasında Bodrum’da öğretmenlik yapan, Cevat Şakir Kabaağaçlı’nın ilk eşi Hamdiye Öz’ün Bodrum’da yaşadığı günlere ait tuttuğu notlardan oluşan anılarını, “Yazılmamış Mavi Sürgün” adıyla kitaplaştırdı.
Büyük bir çoğunluğu 1973-1974 yılları arasında tutulan bu notlarda Hamdiye Öğretmen; ailesinden, halasının oğlu Cevat Şakir ile nişanlanmasından ve evlenmesinden, Cevat Şakir’in yazdığı bir yazı yüzünden yargılanmasından ve Bodrum’a sürgün edilmesinden, sonrasında Cevat Şakir’in kendisini Bodrum’a çağırmasından ve kucağında dokuz aylık oğlu Sina’yla birlikte denizyoluyla Bodrum’a gelişinden, burada öğretmenliğe başlaması, öğrencileri olan iletişiminden, hizmetiçi eğitim almak için Muğla’da bulunduğu sırada Cevat Şakir’in gıyabında kendisinden boşandığını öğrenmesinden, sonrasında Bodrum’a dönüşü ve eğitimci Süleyman Nuri Öz ile evlenmesinden ve dokuz yıllık Bodrum’daki öğretmenliği sonrası İstanbul’da emekli olana kadar geçirdiği günlerden söz etmektedir.
Sunuş yazısını Prof. Dr. Alaattin Karaca’nın kaleme aldığı, kitap çalışmasıyla ilgili bilgi veren Cezmi Çoban; “Hamdiye Hanım, Cevat Şakir’in ilk eşi olmakla birlikte, bir öğretmen kimliğiyle cumhuriyetin kuruluş yıllarında Bodrumlu öğrencilerin yaşamlarına dokunmuş, onlara Atatürk İlke ve Devrimlerini anlatmış, bölge tarihinin önemli eğitimci portrelerinden biridir. Hamdiye hanımın notlarına ulaştıktan sonra, kendisiyle ilgili Bodrum yerelinde sözlü tarih röportajları gerçekleştirmeye çalıştım. Hamdiye hanımın Bodrum, Ankara ve İstanbul’daki akrabalarıyla iletişime geçtim. Lise yıllarında okuduğum “Mavi Sürgün” kitabını tekrar, bu sefer notlar alarak okudum. Ve ilginç bir şekilde, kitabın hiçbir yerinde ‘Hamdiye’ isminin geçmediğini fark etmem merakımı daha da arttırdı.
Hamdiye hanımın aile fertlerinin paylaştıkları belge, bilgi ve fotoğrafları; okuduğum kitaplarla ve ulaştığım notlarla birleştirdiğimde karşıma “Yazılmamış Bir Mavi Sürgün” hikayesi çıktı. Bu notları, bu anıları yok olmadan Bodrum ve ülke kamuoyu ile buluşturduğum için mutluyum. İlgililerin, Mavi Sürgün’ü bir kadının penceresinden merakla okuyacaklarını umuyorum. Bizler, bu notları kitaplaştırıp, kamuoyunun bilgisine sunmaya çabaladık.
Bodrumluların üzerinde büyük emeği olan Hamdiye öğretmenlerine karşı, onun adını bir Bodrum sokağına “Öğretmen Hamdiye Hanım Sokağı” olarak verme vefasını göstereceklerine olan inancım tamdır.” şeklinde konuştu.
